Αδυναμία πρόσβασης ατόμων με κινητικά προβλήματα σε οδικά μέσα δημόσιας μεταφοράς  

Ερώτηση που κατέθεσε, την Τρίτη 20 Φεβρουαρίου, ο βουλευτής Παρασκευόπουλος Νικόλαος, συνυπέγραψε και ο Ηλίας Κωστοπαναγιώτου.

Θέμα: Αδυναμία πρόσβασης ατόμων με κινητικά προβλήματα σε οδικά μέσα δημόσιας μεταφοράς

Με βάση την υπ’ αριθμ. οικ Α 27733/2213/29-05-2015 (Β’ 1181) υπουργική απόφαση με την οποία ρυθμίζονται τα δικαιώματα των επιβατών των οδικών κυρίως μέσων δημόσιας μεταφοράς, προβλέπεται στο άρθρο 5 παρ. 2 περ. η Κεφ ΙΙ,  ότι οι μεταφορείς που εκτελούν τακτικές αστικές μεταφορές με οδικά μέσα μεταφοράς και μέσα σταθερής τροχιάς, υποχρεούνται μεταξύ άλλων να λαμβάνουν μέτρα, που να διασφαλίζουν την προσβασιμότητα στα συγκοινωνιακά μέσα των ατόμων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα και γενικά όσων χρειάζονται βοήθεια και να ενθαρρύνουν τη χρήση των αστικών συγκοινωνιών από τα άτομα αυτά, ενημερώνοντας το κοινό όταν δεν είναι δυνατή η επιβίβαση / αποβίβαση / μετακίνηση των ατόμων αυτών κατά τρόπο ασφαλή και λειτουργικά εφικτό.

Παράλληλα σύμφωνα με το άρθρο 1 της ΥΑ 402//2007 (ΥΑ 40264/4971 (Β’ 2201) σχετικά με τις προδιαγραφές για την κατασκευή και τοποθέτηση προεξοχών πεζοδρομίου σε στάσεις λεωφορείων- οριοδεικτών, προβλέπεται να τοποθετούνται στις στάσεις των λεωφορείων μη μόνιμες μονάδες από οπλισμένο σκυρόδεμα (πλατφόρμες) με στόχο τη διευκόλυνση της επιβίβασης / αποβίβασης των επιβατών στα λεωφορεία, ιδιαίτερα δε των ατόμων με αναπηρίες (ΑμεΑ), εξασφαλίζοντας την ασφάλεια τους κατά τη διάρκεια της αναμονής τους στην στάση, αφού οι προεξοχές εξασφαλίζουν τη μη στάθμευση οχημάτων στο χώρο αυτής.

Τέλος όπως είναι γνωστό, σύμφωνα με το άρθρο 34 περ. β του ν. 2696/2010 (ΚΟΚ) απαγορεύεται η στάση και στάθμευση σε απόσταση μικρότερη από δώδεκα (12) μέτρα από τις στάσεις των αστικών οδικών οχημάτων, οι δε παραβάτες απειλούνται με διοικητικό πρόστιμο ενώ ο έλεγχος και η τήρηση των σχετικών διατάξεων ανήκει σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 1 περ. 8, 9, 10 και 11 του ν. 3731/2008  στις αρμοδιότητες της  Δημοτικής Αστυνομίας και κατά περίπτωση και της Ελληνικής Αστυνομίας. Επισημαίνεται ότι η γενική αρχή αρχή, που διέπει το καθεστώς της εποπτείας των δήμων και περιφερειών αλλά και των νομικών τους προσώπων, είναι ότι ασκείται από το Κράτος και συνίσταται αποκλειστικά σε έλεγχο νομιμότητας των πράξεων τους και σε πειθαρχικό έλεγχο των αιρετών (άρθρο214 παρ 1 Ν 3852/2010).

Δυστυχώς, παρόλη την ύπαρξη των ανωτέρω ρυθμίσεων, καταγράφονται περιστατικά αδυναμίας χρήσης των μέσων μαζικής μεταφοράς από ανθρώπους με κινητικά προβλήματα, όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή/επιστολή της μεταξύ άλλων και η  Εταιρεία Αντιρευματικού Αγώνα (ΕΛ.Ε.ΑΝ.Α.). Σύμφωνα με την τελευταία δέχονται παράπονα από ρευματοπαθείς σχετικά με την αδυναμία χρήσης κυρίως των αστικών λεωφορείων και τρόλεϋ εξαιτίας της ανυπαρξίας των ανωτέρω ειδικών προεξοχών σε πολλές στάσεις λεωφορείων και της έλλειψης συστήματος επιγονάτισης στα οχήματα.

Θα πρέπει να επισημανθεί όμως, ότι ακόμα και όταν τα δημόσια οχήματα διαθέτουν σύστημα επιγονάτισης ή ράμπες, συχνά δεν μπορούν να τις χρησιμοποιήσουν καθώς εμποδίζονται από τα σταθμευμένα αυτοκίνητα πλησίον των στάσεων κατά παράβαση των διατάξεων του ΚΟΚ (Βλ. σχετ. άρθρο 34 ν. 2696/2010 (ΚΟΚ) ν. 3904/2010 παρ. 2 εδ. β).

Όλα τα παραπάνω ωστόσο, έχουν ως συνέπεια πολλοί άνθρωποι, όχι μόνο ρευματοπαθείς αλλά και όσοι έχουν κινητικά προβλήματα, να αποκλείονται από τη χρήση των δημόσιων μέσων μεταφοράς και να υποχρεώνονται να χρησιμοποιούν ιδιωτικά μέσα, δαπανώντας, ή το χειρότερο να αδυνατούν να μετακινηθούν επιβαρύνοντας τον οικογενειακό τους προγραμματισμό.

Τέλος, όπως προκύπτει από την ανωτέρω επιστολή καταγράφεται και απροθυμία από μερικούς οδηγούς των οδικών μέσων μεταφοράς να σταματήσουν ακριβώς το όχημα μπροστά από τη στάση ή να μεσολαβήσουν για την ανεύρεση θέσης, για τα πρόσωπα που έχουν ανάγκη να είναι καθήμενα.

Με βάση τα παραπάνω ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί κατά το λόγο της αρμοδιότητάς τους:

Τι μέτρα προτίθενται να λάβουν ώστε: 
–           να εφοδιαστούν όλα τα μέσα οδικής μεταφοράς, των αστικών συγκοινωνιών Αθήνας και Θεσσαλονίκης με σύστημα επιγονάτισης ή ράμπες και να κατασκευαστούν οι ειδικές προεξοχές σε όλες τις στάσεις, που θα επιτρέψουν τη λειτουργία των παραπάνω συστημάτων
–           να υπάρξει σχετική ενημέρωση του συνόλου των οδηγών για την υποχρέωσή τους να σταθμεύουν το όχημα μπροστά από τη στάση και να διευκολύνουν την ανεύρεση θέσης για τα παραπάνω πρόσωπα και τέλος 
–           να εφαρμοστούν οι διατάξεις σχετικά με τη στάση και στάθμευση οχημάτων πλησίον των στάσεων των οδικών μέσων για να καταστεί επιτέλους δυνατή η πρόσβαση όλων των πολιτών με κινητικά προβλήματα στις δημόσιες συγκοινωνίες.